Amélie Legrand

Ervaringsdeskundige in armoede en sociale uitsluiting   

Wat houdt je werk in?

Als ervaringsdeskundige zie ik mezelf in eerste instantie als een "oog". Ik werk aan de toegang tot de gezondheidszorg. Ik observeer en probeer de drempels en obstakels voor de toegang tot die fundamentele rechten in kaart te brengen.

Ik geef de instelling een gezichtspunt van buitenaf. De werknemers met wie ik samenwerk hebben kennis van zaken en zijn zo vertrouwd met de materie dat ze er zich niet altijd bewust van zijn hoe moeilijk het voor kwetsbare personen is om hun weg te vinden in de administratieve rompslomp. Op het terrein wordt wel eens gezegd dat ze “oogkleppen op hebben”. Ze beseffen niet wat een kwetsbare, geïsoleerde persoon dagelijks moet doormaken (hoe toegang tot informatie krijgen, de documenten begrijpen die moeten worden ingevuld, de juiste lokalen vinden, …). Het is mijn taak om hen daarop te wijzen.

Ik ben ook een facilitator door banden te smeden. Ik kan werkgroepen organiseren of eraan deelnemen. Ik kan ontmoetingen bijwonen van instellingen of personen die het niet per se gewend zijn om met elkaar samen te werken. Die uitwisselingen zijn heel belangrijk, omdat ze het parcours voor de kwetsbare persoon echt gemakkelijker maken.

Waarom is volgens jou het werk van een ervaringsdeskundige belangrijk?

Een ervaringsdeskundige is de schakel tussen kwetsbare personen en de overheid. Hij "sensibiliseert" de organisaties ook voor wat het precies is dat hun bestaan onzeker maakt, hij wijst op de tekortkomingen van het systeem (want niet iedereen past in een hokje).

Het is de bedoeling dat mensen rechtstreeks toegang hebben tot hun rechten, zonder dat er een ervaringsdeskundige aan te pas moet komen. Zoals Coluche over de "restos du cœur" zei: "Als we hier over 20 jaar nog zijn, is het omdat we gefaald hebben!".

Zo streng ben ik niet voor ons! Alles wat we bereikt zullen hebben, alle veranderingen die doorgevoerd zullen zijn, het zal mooi meegenomen zijn. We moeten de instellingen en hun personeel bewust maken van wat hun rechthebbenden die te kampen hebben met bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting ondergaan.

Hoe helpt je persoonlijke ervaring je bij het werk?

Ze maakt me gevoelig voor en bewust van bepaalde heel concrete problemen. Wie nooit financiële problemen heeft gekend, kan zich moeilijk voorstellen dat er gezinnen zijn die een budget van 20 euro per week hebben om eten te kopen. Dat het voor iemand die op 30 vierkante meter woont, zonder opbergruimte, onmogelijk is om afval te sorteren (ondanks alle informatie en boetes). Door mijn achtergrond, mijn netwerk en mijn kennis kan ik die realiteit tot bij de instellingen brengen.

Waarom vind je dit werk interessant?

Omdat het zo afwisselend is. Onze job bestaat uit uitdagingen, uit battles die we moeten voeren voor het welzijn van iedereen. Als ervaringsdeskundige ontmoet je ook uitzonderlijke mensen: kansarmen, maatschappelijke werkers, enz. Elke dag is anders, elke ervaringsdeskundige is anders, elke instelling is anders, en ik geloof dat dat ons werk zo rijk en mooi maakt. Je moet de functie zelf invullen!

Wat is het belangrijkste aspect van je job?

Volgens mij is dat samenwerking, cocreatie. We zullen nooit onze doelen bereiken als we niet samenwerken. Sleutelfiguren vinden, dat is enorm belangrijk!